Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2018

Όταν κυνηγάς δόξα και χρήμα αποδέχεσαι να γυρίσεις πίσω με εξευτελισμό...

Ο Νίκος Καζαντζάκης διέθετε το ηθικό μεγαλείο να συγχωρεί ακόμα κι εκείνους που του συμπεριφέρονταν σαν να ήταν κάποιος συγγραφέας τής σειράς. Συγχώρησε κι αυτούς που έπαιρναν το καράβι για να πηγαίνουν στη Στοκχόλμη και να πιέζουν ώστε να μην λάβει ποτέ το Νόμπελ που τόσο δικαιούταν...

Από την άλλη, ο Γ. Σμαραγδής, ένας μετρίως μέτριος σκηνοθέτης το πολύ κι ευνοημένος από το σύστημα, απειλεί πως θα στείλει στη δικαιοσύνη κριτικούς που αποδόμησαν την ταινία του για τον Μεγάλο Κρητικό. Προσωπικώς δεν θεώρησα τo φιλμ του κακό, αλλά ο ίδιος φαίνεται πως κάνει ό,τι μπορεί για να αποδείξει ότι το δικό του πνεύμα σε σύγκριση με το αντίστοιχο του Καζαντζάκη απέχει όσο το Ηράκλειο από το Πεκίνο...

Το οποιοδήποτε έργο τέχνης όταν παραδίδεται στο κοινό δεν ανήκει πλέον στον δημιουργό του ή, τουλάχιστον, όχι σε μεγάλο βαθμό και δεν εννοώ την αυστηρή νομική έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας. Αν ο καλλιτέχνης το θέλει 100% δικό του, τότε μπορεί να το κρατήσει σπίτι του να το βλέπει, να το διαβάζει ή να το ακούει όποτε θέλει μόνος του ή παρέα με λίγους κι εκλεκτούς...

Από τη στιγμή που αποφασίζει να το κοινοποιήσει δεν είναι δυνατό να περιμένει μόνο την αποθέωση. Αναλαμβάνει και το ρίσκο να γίνει αντικείμενο λοιδορίας, τόσο το έργο του όσο κι ο ίδιος προσωπικώς, ασχέτως αν αυτοί που κατηγορούν ή σαρκάζουν έχουν δίκιο και σε ποιο βαθμό. Ο εξευτελισμός, άλλωστε, είναι το δίκαιο αντίτιμο για το κυνήγι τής δόξας και του χρήματος...

Δεν ανήκω στους υμνητές των κριτικών. Τείνω, μάλιστα, να πιστέψω το αξίωμα ότι αν ήταν καλοί σε αυτό που σχολιάζουν θα ήταν οι ίδιοι σκηνοθέτες, μουσικοί, ζωγράφοι ή συγγραφείς. Αρκετές φορές, μάλιστα, η κριτική τους γίνεται σε μια αυτοαναφορική γλώσσα για εσωτερική κατανάλωση στο όριο του πνευματικού αυνανισμού. Έχουν, όμως, κι αυτοί τη χρησιμότητά τους σε έναν κόσμο όπου κανένας μας δεν έχει το χρόνο να απολαμβάνει κάθε έκφραση του αγαπημένου του είδους τέχνης.

Γι' αυτό κι ο Γ. Σμαραγδής κι ο όποιος Σμαραγδής αντί να παριστάνει την παρεξηγημένη μεγαλοφυΐα ας φροντίζει τα έργα του να μην είναι ως επί το πλείστον καρτποσταλικές απομιμήσεις τής ζωής, αλλά βαθύτερα της επιφάνειας. Τότε δεν θα έχει καμία απολύτως ανάγκη των κριτικών για να τα προωθεί, αφού αυτά θα "μιλούν" από μόνα τους...



   

Δεν υπάρχουν σχόλια: